Ustawa o odnawialnych źródłach energii utworzyła instytucję klastra energii. Czym jest klaster energii, kto może go utworzyć i co daje taki klaster? Na te pytania odpowiadamy w tym artykule.

Czym jest klaster energii?

Z definicji, klaster energii to porozumienie, którego przedmiotem jest współpraca w zakresie:

• Wytwarzania energii elektrycznej lub paliw,
• Magazynowania energii,
• Równoważenia zapotrzebowania,
• Dystrybucji energii elektrycznej lub paliw,
• Obrotu energią elektryczną, paliwami lub ciepłem.

Celem klastra energii jest zapewnienie jego stronom korzyści gospodarczych, społecznych, środowiskowych oraz zwiększenie elastyczności systemu elektroenergetycznego.

Kto może utworzyć klaster energii?

Zgodnie z ustawą o OZE, klaster energii może być utworzony tylko wtedy, gdy stroną porozumienia jest co najmniej jedna z następujących jednostek:

1. Jednostka samorządu terytorialnego,
2. Spółka kapitałowa utworzona na podstawie ustawy o gospodarce komunalnej przez jednostkę samorządu terytorialnego,
3. Spółka kapitałowa, której udział w kapitale zakładowym spółki komunalnej jest większy niż 50%.

Wynika z tego, że utworzenie klastra energii bez udziału jednostki samorządu terytorialnego lub spółki komunalnej jest niemożliwe.

Rejestr klastrów energii

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki prowadzi rejestr klastrów energii. Wpis do rejestru odbywa się na wniosek koordynatora klastra.

Klaster energii a dyrektywa UE

Mówi się, że klaster energii to polskie rozwiązanie mające wypełnić wskazania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944. Dyrektywa ta wskazuje na konieczność tworzenia obywatelskich społeczności energetycznych, które mają charakter otwarty i dobrowolny. Obywatele powinni aktywnie uczestniczyć w wytwarzaniu oraz dystrybucji energii w lokalnej społeczności, co jest kluczem do osiągnięcia celów klimatycznych UE.

Ograniczenia i wyzwania

Polska ustawa ogranicza możliwość tworzenia klastrów do jednostek samorządu terytorialnego lub spółek komunalnych, co wydaje się sprzeczne z treścią dyrektywy 2019/944, która zakłada otwarty dostęp dla wszystkich zainteresowanych.

Proces tworzenia klastra energii

Porozumienie klastra energii musi być zawarte w formie pisemnej i obejmować:

• Określenie koordynatora klastra,
• Obszar działalności klastra,
• Wskazanie punktów poboru i wprowadzania energii do sieci.

Obszar działalności klastra nie może przekraczać granic powiatu lub 5 sąsiadujących gmin. Członkowie klastra muszą być przyłączeni do sieci dystrybucyjnej tego samego operatora systemu dystrybucyjnego o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV.

Korzyści z utworzenia klastra energii

Korzyścią z utworzenia klastra energii jest możliwość szybkiej zmiany lub zawarcia nowych umów dystrybucyjnych oraz instalacji właściwych układów pomiarowych. Ponadto, członkowie klastra mogą zawierać nowe umowy lub zmieniać umowy kompleksowej sprzedaży energii.

Nasza perspektywa

Jako zespół inżynierów z Bonega Menso Sp. z o.o. czekamy na regulacje dotyczące klastrów energii, które będą w pełni zgodne z przepisami Unii Europejskiej. Wysoce oczekiwane są takie możliwości zawierania porozumień energetycznych, które umożliwiłyby mieszkańcom osiedli budowę własnej sieci energetycznej wykorzystującej OZE i magazyny energii. Dzięki temu można by stworzyć okresowo samowystarczalne sieci energetyczne oraz umożliwić wzajemne rozliczenia między członkami porozumienia.